เหยื่อชาวลาวยังติดคุกในเมียนมา แม้รอดจากแก๊งคอลเซ็นเตอร์แล้ว
2023.10.19
กลุ่มวัยรุ่นลาว 16 คนที่ได้รับการปล่อยตัวเมื่อเกือบสองเดือนที่แล้ว หลังได้รับการช่วยเหลือออกมาจากคาสิโนในเมียนมา ที่มีทุนจีนเป็นเจ้าของ ซึ่งที่นั่นพวกเขาถูกบังคับให้ทำงานหลอกลวงผู้คน - พวกเขายังถูกคุมขังในสถานีตำรวจเมียนมา โดยข้อมูลจากญาติของพวกเขา ระบุว่า ทางการเมียนมากำลังพิจารณาว่า จะส่งพวกเขากลับบ้านอย่างไร
ทั้ง 16 รายมีอายุระหว่าง 15 ถึง 22 ปี และอยู่ในกลุ่มชาวลาว 45 คน ซึ่งส่วนใหญ่มาจากแขวงหลวงน้ำทาของ สปป.ลาว โดยเมื่อปีที่แล้ว พวกเขาตกเป็นเหยื่อค้ามนุษย์ที่ “เกาะทรายคาสิโน” (Casino Kosai) ซึ่งตั้งอยู่ในเขตพื้นที่พัฒนา ใกล้กับเมืองเมียวดี ประเทศเมียนมา ติดกับชายแดนไทยที่อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก
เหยื่อที่ถูกควบคุมตัวรวมถึงญาติของเขา กล่าวกับเรดิโอฟรีเอเชีย สำนักข่าวร่วมเครือเบนาร์นิวส์ ว่า พวกเขาถูกควบคุมตัวในคาสิโนและถูกบังคับให้หาเงินให้กับแก๊งที่กักขังพวกเขาไว้ โดยหลอกลวงผู้คนทางอินเทอร์เน็ต หรือที่คนไทยรู้จักในนาม “แก๊งคอลเซ็นเตอร์” ผู้ที่ปฏิเสธหรือไม่สามารถทำยอดรายได้ตามเป้าก็จะถูกตีและทรมาน
แก๊งคอลเซ็นเตอร์ในเมียนมา เป็นหนึ่งในเครือข่ายค้ามนุษย์ขนาดใหญ่ ที่มีเหยื่อมากกว่า 1.5 แสนคนต่อปีในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา ขบวนการดังกล่าวได้ปล่อยตัวเหยื่อหลายสิบคนข้ามพรมแดนไปยังประเทศไทย หลังจากครอบครัวของพวกเขา ในสปป.ลาว ยินยอมที่จะจ่ายค่าไถ่ให้กับแก๊งคอลเซ็นเตอร์ โดยในวันที่ 29 สิงหาคม รัฐบาลเมียนมาได้โน้มน้าวแก๊งคอลเซ็นเตอร์ปล่อยตัวอีก 16 คน ให้เข้าสู่การควบคุมตัวของเจ้าหน้าที่ โดยไม่ต้องจ่ายค่าไถ่ตัว
วัยรุ่นลาวทั้ง 16 คนอยู่ในความควบคุมของตำรวจในเมียวดีเป็นเวลา 7 สัปดาห์ โดยไม่มีกำหนดเวลาที่ชัดเจนในการเดินทางกลับลาว ในขณะที่ชาวลาวอีก 16 คนจากกลุ่มเดิม 45 คนยังคงถูกกักขังอยู่ที่คาสิโน โดยข้อมูลจากแม่ของเหยื่อที่เป็นหญิงสาวรายหนึ่งระบุว่า ลูกสาวของเธอถูกขายให้กับแก๊งคอลเซ็นเตอร์แก๊งใหม่ไปแล้ว
เรดิโอฟรีเอเชียได้สัมภาษณ์เจ้าหน้าที่ต่อต้านการค้ามนุษย์ในสปป.ลาว ซึ่งให้ข้อมูลว่า ความล่าช้าในการส่งตัวทั้ง 16 คนกลับประเทศนั้นเกี่ยวข้องกับปัญหาการ "เข้าเมืองผิดกฎหมาย" ของพวกเขาในเมียนมา
เจ้าหน้าที่คนดังกล่าว ซึ่งปฏิเสธที่จะเปิดเผยชื่อ เพราะไม่ได้รับอนุญาตให้ข้อมูลกับสื่อมวลชน ระบุว่า การกลับประเทศของพวกเขายังซับซ้อน เป็นผลมาจากสงครามในเมียนมาหลังการรัฐประหารของกองทัพในเดือนกุมภาพันธ์ 2564 การขาดหนังสือเดินทางและวีซ่า และสถานเอกอัครราชทูตลาวเอง ก็ไม่สามารถให้รายละเอียดที่สำคัญเกี่ยวกับข้อมูลส่วนบุคคลของพวกเขาแก่ตำรวจได้
ไม่สามารถเข้าถึงเหยื่อได้
ในขณะเดียวกัน เจ้าหน้าที่ด้านการทูตของ สปป.ลาว กล่าวว่า เจ้าหน้าที่ของลาวยังไม่สามารถพบกับทั้ง 16 คนได้ นับตั้งแต่ถูกควบคุมตัว และสมาชิกในครอบครัวของพวกเขาก็ต้องการคำตอบเช่นกัน
ด้านสถานทูตลาวในย่างกุ้ง กล่าวกับเรดิโอฟรีเอเชียเมื่อเดือนสิงหาคมว่า หน่วยงานต่อต้านการค้ามนุษย์ในลาว ไทย และเมียนมา กำลังประสานงานกันเพื่อส่งตัวผู้ต้องขังทั้ง 16 คนกลับประเทศ ซึ่งนับตั้งแต่ตอนนั้น การพยายามติดต่อเจ้าหน้าที่สถานทูต เพื่อขอความคืบหน้าเกี่ยวกับสถานการณ์ของชาวลาวทั้ง 16 คนอีกครั้งก็ไม่สำเร็จ
อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่ฝ่ายต่อต้านการค้ามนุษย์ ในสปป. ลาว ได้ให้ข้อมูลกับเรดิโอฟรีเอเชียเมื่อเร็ว ๆ นี้ว่า ทางหน่วยงานกำลังรอคำตอบจากสถานทูตลาวถึงสิ่งที่ทางการเมียนมาต้องการให้ทำ เพื่อส่งตัวพวกเขากลับประเทศทั้ง 16 คน ซึ่งในที่นี้ หมายรวมถึงวิธีที่จะส่งพวกเขากลับบ้าน และผู้ที่จะรับผิดชอบค่าเดินทางด้วย
“ไม่มีอะไรต้องกังวลเพราะทั้ง 16 คนได้รับการปล่อยตัวจากคาสิโนและปลอดภัยแล้ว ภายใต้การดูแลของเจ้าหน้าที่เมียนมา” เจ้าหน้าที่คนดังกล่าวระบุ “เรากำลังรอให้เมียนมาบอกเราว่าต้องทำอะไร เพื่อพาพวกเขากลับบ้าน”
ด้าน ฟิล โรเบิร์ตสัน รองผู้อำนวยการ ฮิวแมนไรท์วอทช์ ประจำภูมิภาคเอเชีย ซึ่งมีสำนักงานใหญ่อยู่ในนิวยอร์ก กล่าวกับเรดิโอฟรีเอเชียว่า รัฐบาลลาวและสหประชาชาติจำเป็นต้องผลักดันให้ทางการเมียนมาส่งตัวผู้ต้องขังทั้ง 16 คนกลับไปหาครอบครัวของพวกเขา
“ยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่าเหตุใดรัฐบาลเมียนมาและลาวจึงใช้เวลานานในการแก้ไขปัญหานี้ แต่เด็กๆ เหล่านี้จำเป็นต้องกลับบ้านโดยเร็วที่สุด จริงๆ แล้วสหประชาชาติควรแทรกแซง และถามรัฐบาลลาวและเมียนมาว่าเหตุใดพวกเขายังคงถูกควบคุมตัวในเมียนมา” ฟิล ระบุ
เขายังกล่าวอีกว่า สถานทูตลาวมีหน้าที่ต้องพบกับเหยื่อทั้ง 16 คน เพื่อยืนยันว่าพวกเขาเป็นพลเมืองลาว ก่อนที่จะรับประกันความปลอดภัยในการเดินทางกลับ
“นี่เป็นเรื่องสำคัญสำหรับพวกเขา มันเป็นหนึ่งในหน้าที่ที่สำคัญที่สุดของพวกเขา แต่พวกเขาก็ไม่ได้ทำอะไรเลย เจ้าหน้าที่สถานทูตจำเป็นต้องทำหน้าที่ของตัวเอง และรัฐบาลเมียนมาควรให้ความช่วยเหลือพวกเขา แต่กลับกัน พวกเขาไม่ได้ผลักดันให้สถานทูตพบกับเหยื่อ และสถานทูตเองก็ไม่ได้ตอบคำถามที่สมาชิกในครอบครัวของเหยื่อที่พยายามติดต่อสอบถามหลายครั้ง” ฟิล กล่าวทิ้งท้าย
เหยื่อรายอื่น ๆ ที่ยังถูกกักขัง
สำหรับชาวลาวอีก 16 คนที่ยังถูกควบคุมตัวอยู่ในเกาะทรายคาสิโนนั้น อนาคตของพวกเขายังไม่แน่นอน
เมื่อเดือนที่แล้วพวกเขาให้สัมภาษณ์กับเรดิโอฟรีเอเชีย โดยเรียกร้องให้รัฐบาลลาวช่วยเหลือโดยเร็วที่สุด เพราะหลังจากที่รัฐบาลเมียนมาช่วยเหลือ 16 คน ก่อนหน้านี้ออกไปได้ ทำให้มีความกังวลว่าพวกเขาจะถูกคาสิโนที่กักขังอยู่ปฏิบัติด้วยท่าทีอย่างไร
สมาชิกในครอบครัวของพวกเขายังได้เรียกร้องให้ทางการลาวช่วยเหลือพวกเขา โดยแสดงความกังวลว่าแก๊งคอลเซ็นเตอร์ดังกล่าวอาจขายพวกเขาให้กับแก๊งอื่นอีก
เรดิโอฟรีเอเชียได้พูดคุยกับหญิงคนหนึ่ง ซึ่งให้ข้อมูลว่า ลูกสาววัย 17 ปีของเธอ เป็นหนึ่งใน 45 คนที่ถูกควบคุมตัวในเกาะทรายคาสิโน แต่ถูกขายให้กับแก๊งคอลเซ็นเตอร์อีกกลุ่มในเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา หลังจากถูกซ้อมทุบตีหลายครั้งโดยผู้ดูแลคาสิโนที่นั่น
แม่ของเหยื่อคนดังกล่าว ซึ่งไม่ประสงค์จะเปิดเผยชื่อเนื่องจากกลัวการถูกแก้แค้น ให้ข้อมูลอีกว่า ลูกสาวของเธอติดต่อมาเมื่อเร็ว ๆ นี้ และบอกว่าเธอกำลังถูกควบคุมตัวอยู่ในสถานที่ใหม่ "ไม่ไกลจากเกาะทรายคาสิโน" โดยแก๊งคอลเซ็นเตอร์แก๊งใหม่บังคับให้เธอไปรับสมัครหาชาวลาวอีก 10 คน มาทำงานกับเธอ แต่เธอไม่ยอมทำ
อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่ต่อต้านการค้ามนุษย์ของ สปป.ลาว ระบุเพิ่มเติมว่า มีชาวลาวอีกอย่างน้อย 50 คนที่ถูกแก๊งคอลเซ็นเตอร์คุมขังในเมืองเมียวดี แค่เพียงแห่งเดียว พร้อมด้วยเหยื่อจากประเทศในภูมิภาคเอเชียอื่น ๆ ด้วย
จากรายงานของสำนักข่าวซินหัว ระบุว่า นับว่าเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงระดับปัญหาในประเทศเมียนมา เนื่องจากเมื่อสัปดาห์ที่แล้วทางการจีนได้ประกาศว่า ชาวจีน 2,349 ราย ที่ต้องสงสัยว่ามีส่วนในการหลอกลวงทางอินเทอร์เน็ตและเป็นพวกหลอกต้มตุ๋นผู้คนทางโทรศัพท์ ได้ถูกส่งตัวจากเมียนมาไปอยู่ภายใต้การควบคุมตัวของรัฐบาลจีน เมื่อวันที่ 14 ตุลาคม
นอกจากนี้ กระทรวงความมั่นคงของประเทศจีน ยังรายงานด้วยว่าการส่งตัวครั้งล่าสุด ทำให้จำนวนชาวจีนที่ถูกส่งกลับประเทศจีนจากเมียนมา ในข้อหาที่เกี่ยวข้องกับการหลอกลวงในปี 2566 เพิ่มขึ้นเป็น 4,666 คนภายในปีเดียว